मुलतानी माती (Fuller Earth) कोणाला माहीत नसेल असं नाही. सर्वात जास्त वापरली जाणारी ही माती आपल्या सौंदर्यासाठी खूपच उपयुक्त ठरते असं म्हणतात. अर्थात आपली त्वचा अधिक चांगली होण्यासाठी क्लिन्झिंग म्हणून मुलतानी माती काम करते. आपली त्वचा अधिक मुलायम बनवण्यासाठी याचा खूप मोठा उपयोग होतो. चेहऱ्यावर मुलतानी माती लावल्यास, त्वचेवरील डेड स्किन जाऊन त्वचा अधिक चमकदार आणि तजेलदार होण्यास या मातीचा जास्त उपयोग होत असतो. शिवाय मुलतानी माती हा उत्कृष्ट प्रकारचा चेहऱ्यासाठी मास्क आहे आणि त्यामुळेच इतर रासायनिक सौंदर्यप्रसाधनांचा उपयोग करण्यापेक्षा मुलतानी मातीचा वापर जास्त प्रमाणात केला जातो. मुलतानी माती चेहऱ्यावर लावताना ओली असते पण नंतर सुकते. याचा अर्थ आपल्या चेहऱ्यावरील अधिक तेल मुलतानी माती काढून टाकत असते. मुलतानी माती फायदे आणि उपयोग आहेत हे आपण जाणून घेणार आहोत.
मुलतानी मातीची नावं
त्वचेसाठी मुलतानी मातीचे फायदे
केसांसाठी मुलतानी मातीचे फायदे
मुलतानी मातीचे फायदे
मुलतानी मातीने होणारं नुकसान
मुलतानी मातीसाठी आवश्यक टिप्स
मुलतानी मातीचे फेस पॅक
मुलतानी मातीचा सर्वात मोठा गुण म्हणजे यामध्ये तेल, पाणी आणि रंग शोषून घेण्याची क्षमता असते. याशिवाय यामध्ये जास्त प्रमाणात मिनरल्स असतात. मुख्य स्वरूपात हायड्रेटेड अल्युमिनियम सिलिकेट असतं आणि त्याशिवाय मॅग्नेशियम, सोडियम आणि कॅल्शियमचंदेखील खूप चांगलं प्रमाण असतं. वास्तविक ही माती दिसायला अतिशय साधारण दिसते. पण याचे कण अतिशय बारीक असतात आणि याचं मुख्य वैशिष्ट्य म्हणजे यामध्ये पाण्याचं प्रमाण अधिक असतं. साधारण मातीपेक्षा याचं वेगळेपण म्हणजे यातील पाणी आरामात शोषून घेतलं जातं. ही माती कोणत्याही गोष्टीतील रंग हटवू शकते आणि कोणत्याही गोष्टी शोषून घेऊ शकते. त्यामुळे चेहरा असो वा शरीर अथवा केस, तेल शोषून घेण्यासाठी मुलतानी मातीचा वापर करण्यात येतो.
वाचा - त्वचेची अशी काळजी घ्याल तर तुमची त्वचा ही राहील छान
मुलतानी मातीचा सर्वात जास्त उपयोग हा कॉस्मेटिक आणि डर्मेटॉलॉजीमध्ये करण्यात येतो. याचे अप्रतिम गुण चेहऱ्यावरील माती, तेल आणि घाण साफ करण्यास उपयोगी आहे. त्याच कारणामुळे सर्व ब्यूटी आणि वैद्यकीय क्षेत्रात याचा सर्रास वापर केला जातो. विशेषतः कॉस्मेटिक्स अर्थात सौंदर्यप्रसाधन क्षेत्र आणि अॅक्ने आणि अन्य त्वचेच्या प्रॉब्लेम्सच्या उपचारासाठी याचा वापर करण्यात येतो. याशिवाय मुलतानी मातीचा वापर वातावरण सुरक्षित ठेवण्यासाठी इंडस्ट्रीयल ऑईलच्या रिजनरेशनसाठीदेखील करण्यात येतो.
वापरानुसार मुलतानी माती ही काही वेगळ्या नावानेदेखील ओळखली जाते -
Tanning oil आणि सनस्क्रिनमध्ये नेमका फरक काय
वास्तविक मुलतानी माती ही जगभरात बऱ्याच ठिकाणी मिळते आणि याचा उपयोग जगभरात सगळीकडे करण्यात येतो. पण याव्यतिरिक्त जगभरात सौंदर्यप्रसाधन आणि वैद्यकीय क्षेत्रात बऱ्याच ठिकाणी कुठे जास्त प्रमाणात तर कुठे कमी प्रमाणात याचा उपयोग केला जातो. वर्ष 2005 मध्ये अमेरिका या मातीचा सर्वात मोठा उत्पादक होता जो साधारणम 70 टक्के मुलतानी मातीचं उत्पादन करत होता. त्यानंतर जपान आणि मेक्सिको यांनी उत्पादनात बाजी मारली. अमेरिकेत मुलातानी माती अर्थ फुलर्स अर्थ वॉल्कॅनोची राख बनवण्यात येते. तर अमेरिकेत साधारणतः याच्या 24 राज्यांमध्ये खाणी आहेत. पण मुळात याचा उगम हा पाकिस्तानमधील मुलतानमध्ये झाल्यामुळेच याचं नाव मुलतानी असं ठेवण्यात आलं आहे.
सौंदर्याच्या बाबत जर मुलतानी मातीच्या फायद्याबाबत सांगायचं झालं तर ही माती त्वचा आणि केसांसाठी अतिशय फायदेशीर आहे. आम्ही तुम्हाला याचे अप्रतिम फायदे आणि घरगुती उपाय सांगणार आहोत.
Also Read Home Remedies For Acne Scars In Marathi
माती असो वा मुलतानी माती कधी ना कधी तरी तुम्हालाही खावी असं वाटलं असेल ना? पण तुम्हाला माहीत आहे का ही एक इटिंग डिसऑर्डर अर्थात खाण्याचा आजार आहे. बऱ्याचदा तुमच्या शरीरातील काही कमतरतेमुळे तुम्हाला माती खावीशी वाटते. पण मातीमधील काही तत्व ही तुमच्या शरीरासाठी बाधक असतात. याशिवाय साध्या मातीमुळे तुमच्या पोटामध्ये जंत निर्माण होण्याचीही शक्यता असते, तिथे मुलतानी माती खाल्ल्यास, ही शक्यता कमी असते. पण तुम्ही मुलतानी माती जास्त खाल्ल्यास, किडनी स्टोन अर्थात मुतखडा आणि आतड्यांमध्ये अडचण निर्माण होते.
वाचा - त्वचा, केस आणि बऱ्याच रोगांवर गुणकारी मोहरीच्या बिया
तुम्हाला जर मुलतानी माती (Fuller Earth) खायची सवय असेल तर तुम्ही सर्वात पहिल्यांदा ही माती कमी खायची कमी करा. कमी कमी करत याची मात्रा अगदी कमी प्रमाणावर आणा. दुसरं म्हणजे तुम्ही जेव्हा ही माती खाल तेव्हा ती पोटापर्यंत जाऊ देऊ नका. तोंडात त्या मातीचा स्वाद घ्या आणि मग थुकून टाका. त्यानंतर ब्रश करा. असं तुम्ही केलंत तर तुमची माती खायची सवय लवकरच सुटेल.
1. मुलतानी माती ही खरंतर खूप स्वस्त असते. पण तरीही मुलतानी मातीऐवजी कोणीही तुम्हाला दुसरं उत्पादन देऊ शकतं. त्यामुळे ही खरेदी करताना याचा रंग पिवळा आहे की नाही याची खात्री करून मगच खरेदी करावी.
2. थंड आणि सुक्या ठिकाणी ही माती ठेवा. या मातीला हवा अथवा सूर्यकिरण लागू देऊ नका. या मातीला हवा लागल्यास, ही माती ओली होऊन खराब होते. तसंच सूर्याच्या किरणांमुळेदेखील ही माती खराब होते. त्यामुळे ही माती फ्रिजमध्ये अथवा कोणत्याही हवा न लागणाऱ्या ठिकाणी ठेवा.
3. मुलतानी माती नियमित स्वरूपात आपली त्वचा साफ करण्यासाठी वापरा. त्यासाठी तुम्ही तुमच्या चेहऱ्यासकट संपूर्ण शरीरावर पाणी लावून मुलतानी मातीचा एक थर लावा. हा थर सुकल्यानंतर अथवा साधारण 15-20 मिनिट्स ठेवल्यानंतर कोमट पाण्याने साफ करा.
मुलतानी मातीपासून बनलेले मास्क हे त्वचेमधून तेल आणि घाण काढून टाकतात. त्यामुळे हा त्यावर उत्कृष्ट उपाय आहे. याशिवाय त्वचेचे जास्त प्रॉब्लेम्स अर्थात पिंपल्स आणि अॅक्ने दूर करण्यासाठी प्रभावी आहे. सर्व प्रकारच्या त्वचेसाठी ही मुलतानी माती उपयोगी आहे. तसंच त्वचेवरील गोरेपणा, त्वचेचा रंग खराब झाल्यास अथवा सूर्यामुळे त्वचा काळवंडली असल्यास, मुलतानी मातीमुळे यावर बराच फरक पडतो. ही माती स्किन टायटनिंग आणि स्किन व्हाईटनिंगसाठी खूपच चांगला उपाय आहे. तुम्हालादेखील घरच्याघरी फेस पॅक करायचा असेल तर मुलतानी मातीचा कसा उपयोग करता येऊ शकतो हे आम्ही तुम्हाला सांगतो -
वाचा - कमी वेळात चमकदार त्वचा हवी असल्यास वापरा बदामाचं तेल
मुलतानी माती आणि बदामाचा फेस पॅक त्वचा मऊ बनवते. दोन चमचे मुलतानी मातीमध्ये एक चमचा बदाम कापून घाला आणि मग दुधात मिसळून पेस्ट बनवा. आता हा पॅक चेहऱ्यावर लावा. 20 मिनिट्स नंतर थंड पाण्याने तुमचा चेहरा धुवा. तुमचा चेहरा मऊ तर होतोच शिवाय चमकदारदेखील होतो.
तुम्हाला जर तुमचा चेहरा एकदम क्लीन आणि क्लिअर हवा असेल तर तुम्ही दोन चमचे मुलतानी मातीमध्ये संत्र्यांची सुकलेली सालं आणि चंदनची पावडर घालून स्क्रब करा. जास्त प्रमाणात हे बनवून तुम्ही एका टाईट कंटेनरमध्ये ठेऊन द्या. त्यानंतर तुम्हाला हवं तेव्हा काढून त्यात दूध मिसळा आणि संपूर्ण चेहऱ्याला वा शरीराला लावून बॉडी स्क्रब करा. हे एक उत्कृष्ट क्लिन्झर आहे.
तुमची त्वचा सावळी असेल तर तुम्ही दोन चमचे मुलतानी माती घ्या. त्यात दोन चमचे गाजराचा किस आणि एक चमचा ऑलिव्ह ऑईल मिसळा. हे पॅक चेहऱ्यावर लावा आणि 30 मिनिटानंतर तुमचा चेहरा धुवा.
तुम्हाला तुमची त्वचा जर टाईट हवी असेल आणि तेलमुक्त राहायला हवी असेल तर दो चमचे मुलतानी मातीबरोबर दूध आणि चंदन पावडर एका बाऊलमध्ये समान प्रमाणात घ्या आणि त्याची घट्ट पेस्ट बनवा. आता हा फेसपॅक चेहऱ्यावर लाऊन 30 मिनिट्स असाच ठेवा आणि थंड पाण्याने धुवा.
मुलतानी माती दोन मोठे चमचे, त्यात दोन मोठे चमचे नारळपणी आणि एक लहान चमचा साखर घालून घ्या. आता हा फेसपॅक चेहऱ्यावर लावून ठेवा. जेव्हा हे सुकेल तेव्हा चेहरा गरम वा थंड पाण्याने धुवा. हा फेसपॅक चेहऱ्यावरील फाईन लाईन्स आणि सुरकुत्या दूर करण्यास मदत करतो आणि खूपच उपयुक्त आहे.
एक मोठा चमचा दुधाची पावडर आणि एक चमचा कणीक घेऊन त्यात अंड्याचा पिवळा भाग एक चमचा मिसळावा आणि त्यात दोन मोठे चमचे मुलतानी माती घाला. हा फेसपॅक कोरड्या त्वचेची चमक राखून ठेवण्यासाठी लावण्यात येतो.
दोन चमचे मुलतानी मातीबरोबर एक चमचा दही आणि अर्धा चमचा लिंबाचा रस घाला. आता आपल्या चेहऱ्यावर तसंच गालावर हा पॅक लावून साधारण 20 मिनिट्स तसंच ठेवा आणि सुकल्यावर थंड पाण्याने तोंड धुवा.
दोन मोठे चमचे मुलतानी मातीबरोबर दोन मोठे चमचे बटाट्याची पेस्ट घ्या आणि तुमच्या चेहरा आणि मानेवर चांगल्या पद्धतीने लावा. आता 20 मिनिट्स तसंच ठेऊन द्या आणि सुकल्यावर हे थंड पाण्याने धुऊन टाका.
तुमची त्वचा तेलकट असेल्यास, तुम्ही दोन चमचे मुलतानी माती त्यात एक मोठा चमचा टॉमेटो रस, अर्धा चमचा लिंबाचा रस आणि एक मोठा चमचा मध घाला. आता हा फेसपॅक आपल्या चेहऱ्यावर आणि मानेवर लावा. सुकल्यानंतर थंड पाण्याने धुऊन टाका.
दोन चमचे मुलतानी मातीबरोबर 1-1 चमचा लिंबू रस आणि गुलाबपाणी घ्या आणि चेहऱ्याला हे लावा. तुमच्या चेहऱ्यावर पिंपल्स अर्थात पुळ्या आल्या असतील तर त्यामध्ये लिंबाची पावडरदेखील मिसळली तरी चालेल. चेहऱ्यावर हा लावलेला फेसपॅक सुकल्यानंतर अर्धा तासाने थंड पाण्याने धुवा. हा फेसपॅक तुमची त्वचा चमकदार बनवतो. चेहऱ्यावरील डाग मिटवतो आणि त्याशिवाय तुमची त्वचा बॅक्टेरियामुक्त करतो.
फोटो सौ - Instagram
तुम्हाला कदाचित ही गोष्ट आवडेल:
Home Remedies & How To Use Makeup To Hide Pimples In Marathi
चेहऱ्याची निगा राखण्यासाठी काही महत्वाच्या स्टेप्स (Skin Care Tips In Marathi)
त्वचेसाठी बदामाच्या तेलाचे फायदे (Benefits of Almond Oil for Skin)
चांगल्या त्वचेसाठी टोनर वापरणेही आहे आवश्यक, जाणून घ्या बेस्ट टोनरविषयी