योगासने, योगासने करण्याची शास्त्रशुद्ध पद्धत आणि योगासने करण्यापूर्वीची तयारी याला योगशास्त्रात खूप महत्त्व आहे. योगशास्त्रात नेहमी जलनेती टेकनिकचा सराव करण्याचा सल्ला दिला जातो. हा शरीर शुद्ध करण्याचा एक प्रकार आहे. जलनेती पाण्याने केली जाते. हे असं एक टेकनिक आहे ज्यामुळे तुमच्या शरीरातील अनेक आरोग्य समस्या कमी होऊ शकतात. जलनेतीने नाकातून केली जात असल्यामुळे या टेकनिकमुळे तुमचे नाक आतून स्वच्छ होते. ज्यामुळे सर्दी, डोकेदुखी, सायनस सारखे आजार त्रास कमी होतात. कारण नाकात जमा होणारी घाण या जलनेतीमुळे बाहेर टाकण्यास मदत होते. यासाठीच जाणून घ्या जलनेती म्हणजे काय, जलनेती करण्याची योग्य आणि शास्ज्ञशुद्ध पद्धत, जलनेती केल्यामुळे आरोग्यावर होणारे फायदे.
जलनेती म्हणजे नेमकं काय -
प्राचीन काळापासून भारतात योगाभ्यासाचा सराव केला जात आहे. जलनेती हे योगाभ्यासातील एक असं टेकनिक आहे ज्यामुळे तुमच्या नाक, डोके या अवयवांमधील आरोग्य समस्या दूर होऊ शकतात. जल म्हणजे पाणी आणि नेती म्हणजे स्वच्छता. नाक स्वच्छ करण्याचा हा एक प्राचीन प्रकार आहे. थोड्या सरावाने तुम्हाला जलनेती उत्तम प्रकारे करता येऊ शकते.
जलनेती करण्याची योग्य पद्धत -
जलनेती करण्यासाठी ही पद्धत नियमित आचरणात आणल्यास तुम्हाला जलनेतीचा सराव करणे सोपे जाईल.
- जलनेतीसासाठी लागणारे जलनेती पात्र घ्या (मेडिकलमध्ये जलनेती पॉट तुम्हाला मिळू शकते)
- जलनेतीचे भांडे तुमच्या नाकपुडीच्या आकारानुसार विकत घ्या
- जलनेती पात्रामध्ये कोमट पाणी घ्या आणि या पाण्यात थोडं मीठ मिसळा,मात्र पाण्यात जास्त प्रमाणात मीठ नसेल याची काळजी घ्या
- सराव करताना एक लीटर पाण्यासाठी एक चमचा मीठ असा अंदाज लक्षात ठेवा
- जलनेती करण्यासाठी चटईवर बसा आणि दोन पायांमध्ये थोडं अंतर असू द्या
- मान उजव्या दिशेने खाली वळवा आणि उजव्या नाकपुडीजवळ जलनेती पात्र घेऊन जा
- श्वास घेत उजव्या नाकपुडीतून जलनेती पात्राने पाणी नाकात ओढा, असं करताना तोंड उघडे ठेवा ज्यामुळे तोंडावाटे तुम्हाला श्वास घेता येईल.
- हा प्रकार सरावाने तुम्ही कंबरेत वाकूनदेखील करू शकता
- उजव्या नाकपुडीतून आत घेतलेले पाणी डाव्या नाकपुडीतून बाहेर पडू लागेल
- याच पद्धतीने तुम्ही डाव्या नाकपुडीतून पाणी आत घेऊन ते उजव्या नाकपुडीने बाहेर टाकू शकता.
- सुरुवातीला सराव करताना हळूवारपणे आणि थोडं पाणी नाकात घ्या
- जलनेती झाल्यावर प्राणायमाचा सराव करा ज्यामुळे नाकातील अस्वच्छता बाहेर टाकण्यास मदत होईल
जलनेतीचे फायदे -
जलनेतीमुळे तुमचे नाक स्वच्छ होते आणि अनेक आरोग्य समस्या कमी होतात.
डोकेदुखीचा त्रास कमी होतो -
आजकालच्या धकाधकीच्या काळात आणि सतत बदलत असलेल्या वातावरणात तुम्हाला डोकेदुखी नाही झाली तर नवलच. मात्र जलनेतीमुळे तुमची डोकेदुखी कमी होऊ शकते. ज्यांना सतत डोकेदुखीचा त्रास होतो त्यांनी नियमित जलनेतीचा सराव करावा.
सर्दी, खोकला कमी होतो -
वातावरणात होणाऱ्या बदलांमुळे नाकात इनफेक्शन झाल्यामुळे तुम्हाला सर्दी, खोकला असे त्रास जाणवतात. वातावरणात असलेले धुळीचे कण नाकपुडीत अडकतात आणि श्वसनमार्गात इनफेक्शन होते. मात्र जलनेतीमुळे तुमचा श्वसनमार्ग मोकळा होतो. नाक स्वच्छ झाल्यामुळे श्नसनाच्या अनेक समस्या कमी होतात. ज्यामुळे तुम्हाला सर्दी, खोकल्याचा त्रास सतत होत नाही.
सायनसचा त्रास कमी होतो -
डोळे, नाक, घसा आणि नाकपुड्या यामध्ये जमा झालेल्या अडथळ्यामुळे तुम्हाला सायनस, डोकेदुखी जाणवते. मात्र जलनेतीमुळे तुमच्या या अवयवांमधील अडथळे दूर होतात. ज्यांना सतत सायनसचा त्रास जाणवतो अशा लोकांनी नियमित जलनेती करावी.
डोळ्यांसाठी उत्तम -
डोळ्यांचे आरोग्य राखण्यासाठी आणि दृष्टी तेजस्वी करण्यासाठी तुम्ही जलनेती करू शकता. जलनेती केल्यामुळे डोळ्यांच्या अनेक समस्या कमी होतात. ज्यांना रातआंधळेपणा, अधुंक दिसण्याचा त्रास असेल अशा लोकांनी जलनेती केल्यास चांगला फायदा होऊ शकतो.
