उचकी लागली की आपल्या आजूबाजूची माणसं लगेच म्हणतात, ‘कोणीतरी आठवण काढली वाटतं?’ आपणही त्यावर हसून पाणी पितो आणि उचकी थांबते. काही जणांची उचकी पाणी न पिताही जशी येते तशी त्वरीत थांबतेदेखील. कधी दीर्घ श्वास घेऊन तर पाणी पिऊन उचकी थांबवणे आपल्याला माहीत आहे. उचकी लागल्यावर उचकी थांबण्याचे उपाय (Uchki Var Upay) आपल्याला माहीत आहेत तसंच आपण करतो. उचकी लागणे उपाय अनेक आहेत. आपण या लेखातून उचकी थांबवण्यासाठी घरगुती उपाय जाणून घेणार आहोत. पण त्याआधी उचकी लागण्याची कारणे (Uchaki Ka Lagte In Marathi) नक्की काय आहेत हेदेखील जाणून घ्यायला हवे.
Table of Contents
उचकी का लागते (What Is Hiccups)
डायाफ्राम नावाच्या मांसपेशी हृदय आणि फुफ्फुस्साला पोटापासून वेगळं करतात. श्वासोश्वाच्याबाबतीतही यांची मुख्य भूमिका असते. जेव्हा या मांसपेशींमध्ये काही कॉन्ट्रॅक्शन म्हणजे आकुंचन होतं तेव्हा आपल्या फुफ्फुस्सांमध्ये हवा जाण्यासाठी जागा तयार होते. जेव्हा या मांसपेशींचं आकुंचन वारंवार होऊ लागतं. तेव्हा आपल्याला उचकी लागते. उचकी लागल्यावर जो आवाज येतो तो ग्लोटिस (वोकल कॉर्ड्स म्हणजेच कंठातील मोकळ्या जागेतून) च्या लवकर-लवकर बंद होण्याने येतो. उचकी का लागते (Uchaki Ka Lagte In Marathi) त्याची नेमकी कारणे काय आहे आहेत ते पण जाणून घेऊया.
उचकी लागण्याची कारणे (Reason Of Hiccups In Marathi)
उचकी का लागते (Uchaki Ka Lagte In Marathi) आणि वरील परिस्थिती नेमकी कशी निर्माण होते आणि उचकी येण्यामागे ठराविक असं कारण नाही. पण काही सामान्य कारण खालीलप्रमाणे आहेत –
* गरजेपेक्षा जास्त खाल्ल्याने
* खूप जास्त तिखट किंवा मसालेदार खाल्ल्याने आणि घाईघाईत खाल्ल्याने
* मद्यपान किंवा एअरेटेड कोल्ड ड्रिंक्स प्यायल्याने
* धुम्रपान केल्यामुळे
* तणाव, घाबरणं, अतिउत्साह यामुळेही बरेचदा उचकी लागते
* हवेच्या तापमानात अचानक बदल झाल्यानेही उचकी लागू शकते
उचकी लागणे उपाय तुम्ही घरगुती करू शकता. यावर अनेक उपाय (Uchki Var Upay) आहेत आणि त्याचीच माहिती आपण करून घेऊया. अगदी सोप्या घरगुती पद्धती वापरून तुम्ही उचकी लागणे उपाय करू शकता.
उचकी लागणे उपाय (Uchki Var Upay In Marathi)
उचकी लागणे उपाय अनेक आहेत. त्याचा कसा उपयोग करून घ्यायचा आणि घरातली कोणत्या पदार्थांमुळे उचकी थांबविण्यासाठी कसा फायदा होतो ते आपण जाणून घेऊया.
साखर (Sugar)
साहित्य
- एक चमचा साखर
कसा करावा वापर
- साधारण 30 सेकंदासाठी आपल्या तोंडामध्ये साखर ठेवा आणि नंतर ती चावा आणि गिळा
किती वेळा करावे
- गरज असल्यास, दोन वेळा करा. नाहीतर एकदा करूनही उचकी थांबते
कसा होतो फायदा
उचकी वर घरगुती उपाय करताना तुम्ही साखरेचा वापर करू शकता. साखर ही सर्वात जुन्या उपायांपैकी एक मानली जाते. उचकी लागणे उपाय करताना साखर तुमच्या तोंडात गोडवा निर्माण करते आणि त्यामुळे उचकी थांबण्यास मदत मिळते.
मध (Honey)
साहित्य
- एक मोठा चमचा मध
कसा करावा वापर
- एक चमचा मधाचे सेवन करा
किती वेळा करावे
- उचकी लागल्यावर एकदा या प्रक्रियेचा उपयोग तुम्ही करून घेऊ शकता
कसा होतो फायदा
उचकी लागणे उपाय करताना अथवा उचकी वर घरगुती उपाय (Uchki Var Upay) म्हणून तुम्ही मधाचा योग्य वापर करून घ्या. मधामध्ये अँटिइन्फ्लेमेटरी आणि अँटिबॅक्टेरियल गुण आढळतात. याचा वापर केल्याने तुम्हाला जास्त दिवसांपासून सर्दी खोकला असल्यासदेखील होतो. घशाच्या संक्रमणामुळे उचकीचा त्रास होऊ शकतो आणि या समस्येतून सुटका मिळवून देण्यास मध मदत करतो. त्यामुळे उचकी पटकन थांबण्यास मदत मिळते. मधाचा वापर तुम्ही अनेक ठिकाणी करू शकता.
लिंबू (Lime)
साहित्य
- लिंबाचा तुकडा
- साखर
कसा करावा वापर
- कापलेल्या लिंबावर साखर घाला आणि ते लिंबू चोखा
किती वेळा करावे
- उचकी लागल्यावर एकदा या प्रक्रियेचा उपयोग केल्याने उचकी निघून जाते
कसा होतो फायदा
उचकी लागणे उपाय करताना तुम्ही लिंबाचा प्रयोग करू शकता. लिंबू एक सिट्रस फळ आहे आणि ज्याचा उपयोग उचकी थांबविण्यासाठी होऊ शकतो. उचकी वाढविणाऱ्या नसांना उत्तेजित करून आराम मिळवून देण्यास याचा उपयोग होतो.
पाणी (Water)
साहित्य
- दोन ते तीन ग्लास थंड पाणी
कसा करावा वापर
- दोन ते तीन ग्लास थंड पाणी हळूहळू प्या. घटाघटा पिऊ नका
किती वेळा करावे
- उचकी लागल्यावर एकदाच हा पर्याय करा
कसा होतो फायदा
उचकी लागल्यावर तुम्ही पाण्याचा उपाय सर्वात पहिले करता आणि हा उपाय अत्यंत सोपा आहे. पण घटाघटा पाणी पिऊ नका. पाणि गिळल्याने डायाफ्रामच्या मांसपेशींना आराम मिळतो आणि उचकी थांबते. उचकी वर घरगुती उपायांमध्ये हमखास केला जाणारा आणि सर्वात जास्त वापरण्यात येणारा हा उपाय आहे.
व्हिनेगर (Vinegar)
साहित्य
- 1 चमचा अॅपल साईडर व्हिनेगर
- एक चमचा मॅपल सिरप
- एक ग्लास गरम पाणी
कसा करावा वापर
- गरम पाण्यात व्हिनेगर आणि मॅपल सिरप मिक्स करा आणि हळूहळू प्या
किती वेळा करावे
- उचकी लागल्यावर एकदा हा पर्याय वापरणे योग्य ठरू शकते
कसा होतो फायदा
उचकी लागणे उपाय करताना या उपायचाही वापर करता येतो. व्हिनेगर गळ्याचा भाग, कॅव्हिटी आणि तोंडाच्या मागील भागाला उत्तेजित करून उचकी लागण्याच्या समस्येतून सुटका मिळवून देतो.
पिनट बटर (Peanut Butter)
साहित्य
- 1 मोठा चमचा पीनट बटर
कसा करावा वापर
- उचकी लागल्यावर एक चमचा पीनट बटर खा
किती वेळा करावे
- उचकी लागल्यावर तुम्ही एकदा हा उपाय म्हणून वापरू शकता
कसा होतो फायदा
उचकी लागणे उपाय करताना तुम्ही पीनट बटरचा वापर करा. उचकी लागल्यावर याचा उपयोग तुम्ही बऱ्याच काळासाठी करू शकता. वास्तविक हे नक्की कशा प्रकारे उचकी थांबवते याचा मात्र अजून शोध लागलेला नाही. मात्र हे खाल्ल्याने उचकी थांबते हे नक्की.
चॉकलेट पावडर (Chocolate Powder)
साहित्य
- 1 मोठा चमचा चॉकलेट पावडर
कसा करावा वापर
- उचकी लागल्यावर एक चमचा चॉकलेट पावडर चवीने खा
किती वेळा करावे
- हा उपाय एकदा वापरल्यावर तुम्हाला आराम मिळतो
कसा होतो फायदा
उचकी लागणे उपाय करताना चॉकलेट पावडर हादेखील चांगला पर्याय आहे. चॉकलेट पावडर चघळून खाल्ल्याने उचकी थांबण्यास मदत मिळते.
दही (Curd)
साहित्य
- 1 कप दही
- एक चमचा मीठ
कसा करावा वापर
- दह्यामद्ये चिमूटभर मीठ मिक्स करा आणि हळूहळू खा
किती वेळा करावे
- एकदाच याचे सेवन केल्याने तुम्हाला आराम मिळतो
कसा होतो फायदा
कधी कधी पोट फुगल्यामुळे उचकी लागते. उचकी लागण्याच्या कारणांमध्ये आपण याचा समावेश केला आहे. यादरम्यान दही महत्त्वपूर्ण काम करते. दह्यामध्ये असणारे प्रोबायोटिक्स हे पोट फुगल्यास, त्यावर आराम मिळवून देते आणि उचकी बंद करण्यास मदत करते. उचकी लागणे घरगुती उपाय करताना तुम्ही दह्याचाही वापर करू शकता.
आले (Ginger)
साहित्य
- आल्याचे दोन ते तीन लहान लहान तुकडे
कसा करावा वापर
- आल्याचे दोन ते तीन लहान तुकडे तोंडात ठेवा
- काही मिनिट्सपर्यंत हे तुकडे चघळा
- तुम्हाला हवं तर तुम्ही आलं घालून चहा करूनही पिऊ शकता
किती वेळा करावे
- आलं खाल्ल्यास, त्वरीत तुम्हाला आराम मिळतो
कसा होतो फायदा
उचकी लागणे उपाय करताना तुम्ही आल्याचा नक्की विचार करावा. एक नैसर्गिक औषध म्हणून याचा उपयोग होतो. सतत उचकी लागत असेल तर तुम्हाला आल्याचा चांगला उपयोग होतो. वर दिल्याप्रमाणे तुम्ही आल्याचा वापर करून घेऊ शकता आणि उचकीपासून सुटका मिळवू शकता. आले खाण्याचे फायदे अनेक आहेत.
बर्फ (Ice)
साहित्य
- बर्फाचे काही लहान तुकडे
- एक ग्लास पाणी
कसा करावा वापर
- तुम्ही बर्फ सरळ तोंडात ठेऊन खाऊ शकता
- ग्लासात पाणी घेऊ त्यात बर्फ घाला आणि प्या
किती वेळा करावे
- एकदा हा उपाय केला तरी उचकी थांबते
कसा होतो फायदा
उचकी वर घरगुती उपाय करताना बर्फाचा चांगला उपयोग होतो. याचा थंडावा गळ्यातील उष्णता शांत करतो आणि पोटातील उष्णतादेखील. त्यामुळे उचकी पटकन थांबण्यास मदत मिळते.
प्रश्नोत्तरे (FAQ’s)
1. उचकी वर घरगुती उपाय करताना पटकन होणारे कोणते उपाय आहेत ?
उचकी जास्त लागत असेल तर जेवताना भसाभसा जेऊ नका. अधिक जेवण खाऊ नका. तसंच तुम्ही उचकी लागल्यानंतर पटकन तोंडात पाणी घेऊन गार्गलदेखील करू शकता.
2. उचकी लागल्यावर काय खाणे टाळले पाहिजे ?
उचकी लागत असेल तर गॅस होणारे पदार्थ उदाहरणार्थ ढोकळा, मुळा, बटाटा असे पदार्थ खाणे टाळले पाहिजे. तसंच कोणत्याही प्रकारच्या अल्कोहोलचे सेवन करू नका. याशिवाय कार्बोनेटेड पेय पिणे टाळा.
3. उचकी वर घरगुती उपाय करताना काळ्या मिरीची उपयोग होतो का ?
उचकी लागणे उपाय करताना काळ्या मिरीचाही उपयोग होतो. काळी मिरी आणि साखर एकत्र घेऊन चावा आणि त्याचा रस गिळत राहा. यामुळे उचकी थांबते. अधिक तिखट लागल्यास तुम्ही यावर पाणी पिऊ शकता.